Nắm được các nguyên nhân làm giảm tuổi thọ máy tính để có biện pháp phòng ngừa.
1. Các nguyên nhân do điện
Không
như thời kỳ đầu, ngày nay, hầu hết người dùng không còn quan tâm đến
nguồn điện dùng cho máy tính, hay các thiết bị điện gia dụng khác. Thực
ra, đây được xem là một trong các nguyên nhân chính làm giảm tuổi thọ
của máy tính.
Nguồn điện nhà về bản chất là không ổn định, tuy
nhiên, rất ít người sử dụng bộ ổn áp, hay bộ lưu điện cho máy tính cá
nhân. Nếu máy tính đang hoạt động mà điện áp giảm hay tăng đột ngột, đặt
biệt là ngắt điện bất ngờ, thì tuổi thọ của các phụ kiện chính như ổ
đĩa cứng, BIOS, và bo mạch chủ sẽ giảm thời gian sử dụng đáng kể.
Ngoài
ra, nếu máy mới tắt, bạn nên chờ khoảng vài phút trước khi bật nó lên
trở lại. Việc bật tắt máy tính quá nhiều tạo thêm nguy cơ hỏng linh kiện
do sốc điện. Hầu hết các máy tính được thiết kế để sử dụng liên tục
trong nhiều giờ liền, và chi phí điện cho chúng cũng không quá nhiều. Vì
thế, bạn chỉ nên tắt máy vào ban đêm, và cài các chế độ ngủ tạm (sleep)
khi không cần dùng đến nó.
Nói về yếu tố điện cũng không nên bỏ
qua nguy cơ tĩnh điện, khi người dùng chạm tay thẳng vào các linh kiện
lúc sửa chữa hay làm vệ sinh, mà không đeo vòng chống tĩnh điện. Nguy cơ
này làm hỏng ngay hoặc ảnh hưởng đến tuổi thọ của các linh kiện bị
nhiễm tĩnh điện.
Nguyên nhân thứ ba liên quan đến điện là hiện
tượng sét lan truyền. Đường điện thoại hay ADSL bị sét lan truyền có thể
làm cháy các linh kiện bên trong máy. Dù có được khắc phục hay sửa chữa
và hoạt động trở lại, thì tuổi thọ của máy tính cũng sẽ suy giảm. Nếu
không muốn ngắt dây điện thoại hay kết nối Internet vào lúc mưa giông,
thì các bộ chống sét sẽ là giải pháp đáng được quan tâm.
2. Bụi bẩn
Trong
môi trường khí hậu nóng ẩm như Việt Nam, bụi là một kẻ thù truyền kiếp
của các linh kiện điện tử, và máy tính cũng không thể thoát khỏi tình
trạng ấy. Bụi có mặt khắp mọi nơi, kể cả trong phòng kín. Đặc biệt các
hạt bụi càng bé lại càng gây nguy hại cho các mạch điện tử. Khi bị ẩm
hay tích điện và dính vào các bản mạch, hiện tượng đoản mạch chắc chắn
sẽ xảy ra.
Các chất bẩn to hơn thì làm bịt kín các khe thoát nhiệt
của thùng máy, làm nhiệt độ bên trong thùng máy tăng cao. Chính nhiệt
độ này sẽ làm mọi linh kiện suy giảm thời gian sử dụng. Bụi bẩn cũng làm
kẹt các chiếc quạt giải nhiệt, gây quá nhiệt hoặc có thể bị cháy nổ.
Lông
thú cũng được xếp vào nhóm bụi bẩn. Những loài thú nuôi rất thích đến
gần máy tính vì hơi ấm do máy tạo ra. Tuy nhiên, khi ở gần máy thì lông
của chúng lúc rơi rụng sẽ bị cuốn vào bên trong máy.
Hãy thường
xuyên làm sạch bụi bên trong máy tính bằng cọ mềm, giẻ khô, máy hút bụi
hay bình xịt khí nén, đặc biệt là phần quạt làm mát máy.
Nếu
không dùng máy tính trong một thời gian dài, hay trong môi trường nhiều
bụi, thì sau khi tắt máy khoảng nửa giờ, chờ khoảng 30 phút cho máy
nguội, bạn hãy đậy thật kín nó bằng loại túi phủ chống bụi.

Nước
không chỉ là kẻ thù của riêng máy tính, mà nó còn là kẻ thù chung của
tất cả các thiết bị điện tử. Khi nước rơi vào trong thùng máy có thể gây
chập mạch và cháy nổ. Đa phần do người sử dụng vô ý làm đổ nước uống
vào máy tính. Ngoài ra còn có thể do nhà dột hoặc nước từ máy lạnh không
thoát theo đường ống mà chảy ngược ra ngoài.
Dù không gây cháy nổ
hay chập mạch tức thời, thì nước cũng là nguyên nhân gây rỉ sét các bản
mạch và lớp vỏ thùng máy bằng kim loại. Các loại nấm mốc khi gập nước
và hơi nóng sẽ dễ dàng phát triên. Hơi nước từ các máy làm ẩm không khí
trong phòng là nguyên nhân gây rỉ sét máy tính và các thiết bị điện tử,
nếu sử dụng quá thường xuyên.
Tóm lại, bạn đừng mang nước đến gần máy tính, che chắn phía trên cẩn thận, và đừng đặt máy tính ngay dưới máy lạnh.
Nếu
phát hiện ra có nước rơi vào, bạn hãy nhanh chóng tắt máy đi, tìm cách
làm khô cả bên ngoài lẫn bên trong thùng máy. Đừng mở máy lên sử dụng
khi máy tính chưa được làm khô hoàn toàn.

4. Trẻ nhỏ và các loại thú cưng trong nhà
Trẻ
nhỏ thường không biết mình đang làm gì. Chúng sử dụng máy tính như mọi
thứ đồ chơi đơn giản khác. Những trẻ nhỏ hiếu động có thể làm vỡ màn
hình, ngã đổ máy, hay làm hư hỏng bàn phím và con chuột. Các loại thú
cưng cũng vậy, chúng có thể làm máy tính hư hỏng do chất thải của chúng
bất kỳ lúc nào. Nếu cho trẻ sử dụng chung một máy tính làm việc, trẻ có
thể vô tình xóa mất nhiều tập tin trên đó.

5. Nơi đặt máy
Nơi
lắp đặt máy tính sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tuổi thọ của nó. Nếu bạn
đặt ở nơi kém thoáng khí, nhiệt độ bên trong thùng máy sẽ nóng hơn ở nơi
có luồng gió thông thoáng.
Máy tính khi bị mặt trời chiếu thẳng trực tiếp vào, hay phản chiếu từ nơi khác sang, cũng sẽ bị nóng hơn được đặt ở nơi mát mẻ.
Nếu vị trí đặt máy bị nghiêng, thì các đĩa cứng và ổ đĩa quang sẽ mau hỏng hơn bình thường.
Nếu
bạn đặt máy tính ở sát ngoài cạnh bàn cho đở tốn diện tích, thì nó có
thể rơi từ trên cao xuống đất, gây tổn hại cho toàn bộ linh kiện bên
trong do chấn động. Các linh kiện có thể nứt, hay vỡ hẳn ra, và bạn sẽ
phải dùng linh kiện nới. để thay thế.
Việc đặt máy tính trong bếp
sẽ làm khói bếp bám vào bên trong lẫn bên ngoài thùng máy. Các mạch điện
tử sẽ bị xuống cấp nhanh chóng khi bị bụi bếp bám vào. Nhiệt độ bên
trong bếp làm tăng thêm nhiệt độ vốn có khi máy tính hoạt động.

6. Tháo lắp máy quá nhiều và dùng công cụ không đúng
Việc
tùy tiện tháo lắp chiếc máy tính một cách không cần thiết sẽ làm nó mau
hỏng hơn. Nếu muốn học tập, bạn nên sử dụng một chiếc máy tính cũ đã
hỏng để thực hành. Ngoài ra, việc sử dụng các công cụ tháo lắp không
đúng với các loại ốc vít sẽ làm hư bản mạch trên linh kiện. Và chắc chắn
rằng các linh kiện bị chấn động vật lý do dùng sai công cụ sẽ không thể
sử dụng lâu bền.

(Theo echip.com.vn)